معرفی و بررسی کتاب سید موسی صدر؛ خاطراتی از امام موسی صدر

کتاب سید موسی صدر؛ نگاهی به زندگی و زمانه امام موسی صدر

نویسنده: امیر صادقی

ناشر: میراث اهل قلم

نوبت چاپ: دوازدهم- ۱۳۹۴

تعداد صفحات: ۹۶ صفحه

کتاب حاضر یازدهمین جلد از مجموعه کتاب دانشجویی است که زیر نظر شورای سیاست گذاری انتشارات میراث اهل قلم منتشر می شود.

کتاب در بردارنده ۶۸ عنوان شامل خاطرات یا بریده از احوال و سخنان امام است و در آخر کتاب ۱۸ قطعه تصویر در قالب آلبوم تصاویر ارائه شده است.

رسم کتاب های دانشجویی این است که در بالای صفحه قبل از بیان خاطرات برش هایی از کلام شهید و شخصیت مربوطه را ارائه می کند؛ مثلا در کتاب سید محمد حسینی بهشتی ۳۲ قطعه از سخنان شهید بهشتی ذکر شده است؛ اما در این کتاب فقط دو برش ذکر شده است با اینکه شاه بیت سخنان تأثیر گذار امام موسی صدر بیش از این، هم بود و هم مورد نیاز.

خاطرات کتاب، ترکیبی است از خاطرات کودکی و نوجوانی در قم، برخی خاطرات حضور در تهران، حضور در نجف ؛ اما غالب خاطرات در ظرف لبنان صورت گرفته است. حق هم همین است. لبنان ظرف بروز امامت سید موسی صدر شد نه فقط برای شیعیان بلکه هر کسی که تعلقی به لبنان داشت؛ فارغ از دین و مذهب و گرایشات سیاسی. او براستی امام اهل لبنان شد و گرچه بدنش اثر و نشانی نمانده اما حکومت او هنوز هم که هنوز است بر دل و جان اهل لبنان حکم رانی می کند. سید حسن نصر الله تنها یکی از افرادی بود که با دم مسیحیایی این موسی قرن ۱۴ جان گرفت و لرزه بر اندام صهیونیست های مدعی بز دل انداخت.

برشی از صفحه ۵۹ کتاب:

نوجوان بود و عشق اول و آخرش امام سید موسی صدر! پدرش از میوه فروشی رسیده بود به خواربار فروشی. او هم معمولا در مغازه کمک می کرد. روی دیوار عکس خوشگلی از امام چسبانده بود روی صندلی رو بروی عکس می‌نشست و ساعت ها به آن خیره می شد. آرزو می کرد یک روز مثل او باشد خانواده‌اش اهل سیاست نبودند؛ اما پس از پایان دبیرستان برگشت و فقط به عشق امام عضو جنبش امل شد. ۱۸ سال هم بیشتر نداشت که به عنوان نماینده جنبش در روستا انتخاب شد.

سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله پیروز لبنان.

کاری که امام کرد گفتنش آسان است و مرورش حتی ترس بر دل انسان می نشاند و عملش مرد میدان می خواهد. آن کلمه آسان برگرداندن عزت به شیعیان لبنان بود.

برشی از صفحه ۲۶ و ۴۲ کتاب

سال ۱۳۳۸ شیعیان جز مفلوک ترین طبقات اجتماعی فرهنگی سیاسی لبنان بودند. فقر و بیچارگی سر تا پای شان را گرفته بود. مدرسه درمانگاه بیمارستان نداشتند. بعضی از مسلمانان لبنان مراسم عقد ازدواج و ترحیم خود را در کلیسا می گرفتند. ، حتی مرده ها را در گورستان مسیحیان دفن می‌کردند. گدائی و…  در میان بعضی از زنان و دختران شیعه طبیعی بل  لازم بود.

 قدم که در خاک لبنان گذاشت متفاوت شروع کرد. با فرانسوی ها به زبان فرانسوی و با عرب ها به زبان عربی وارد مذاکره شد.

کار به جایی رسید که:

سفیر اسبق فرانسه در لبنان طی مراسم باشکوهی در یکی از کلیساهای بیروت ضمن ارزیابی شخصیت امام صدر به مسیحیان این گونه هشدار داد:

شیعیان امتیازاتی به دست آورده اند که طوایف دیگر فاقد آن هستند جمعیت آنها در سرتاسر لبنان توزیع شده تعداد آنها از دیگر طوایف بیشتر است از نظر مالی در تمامی جهان غرب ریشه دوانده اند از نظر فکری و فرهنگی در صف اول قرار گرفته‌اند!

هشدار می‌دهم اگر بر همین منوال پیش بروند و رهبری روشن چون آقای صحنه داشته باشند در سال ۲۰۰۰ حکومت لبنان را به دست خواهند گرفت.

کتاب با آنکه شخصیت اجتماعی امام را شرح و تبیین می کند؛ اما توانسته جسته گریخته خاطراتی از برخوردهای خانوادگی و ارتباط امام با همسر و فرزندانش را به تصویر بکشد.

در آخر کتاب هم گریزی به داستان ربوده شدن و تیتر برخی فعالیت ها در خصوص پرونده امام پرداخته است.

در صفحه ۷۳ کتاب به داستان از دنیا رفتن دکتر شریعتی اشاره شده است . شروع خاطره با این عبارت است:

در سال ۱۳۴۷ دکتر شریعتی به طرز مشکوکی از دنیا رفت …

احتمالا اشتباه چاپی رخ داده است؛ چرا که در گذشت دکتر شریعتی در خرداد ۱۳۵۶ رخ داده است نه سال ۱۳۴۷٫

در آخر کتاب هم گزیده ای از سخنان امام موسی صدر درباره ضرورت اصلاحات در تبلیغات اسلامی درج شده که با این که در سال ۱۳۴۴ شمسی ایراد شده است اما بسیار راهگشاست. نویسنده چون سعی بر خلاصه گویی داشته برخی فقرات را تقطیع کرده اما این تقطیع در رساندن مفهوم اخلال ایجاد کرده است و اگر به طور کامل ذکر می کرد خیلی بهتر بود.

سخن آخر:

کتاب های دانشجویی معمولا روایت روان ساده و پرمحتوایی از شخصیت صاحب کتاب را ارئه می کنند. این کتاب هم در عین خلاصه بودن، توانسته نمی از یمی را در مقابل نگاه خواننده به تصویر بکشد. امام موسی صدر از آن انسان های قدسی بود که شخصیتش برای دوست و دشمن به راحتی قابل هضم و تحمل نبود. باز سازی واقعی تصویر این امام تقریب بین نه شیعه سنی بلکه بین اسلام و مسیحیت و تمام ادیان الهی چه دردهایی غیر قابل درمانی را توانایی درمان دارد. او در یک کلمه فقط امام بود.

پیوندهای مرتبط:

گزیده ای از فهرست موضوعی این کتاب؛ به صورت اکسل در اینجا و به صورت پی دی اف در اینجا

برش هایی از کتاب را در اینجا ببینید.